Kinamunggayng Hinagpatan: Makapamilagrong Pagtoo

Pamalandong sa Mateo 15:21-28

Nakasuway ka na ba sa imong kaugalingon nga daw sa nagadumili ka mohatag ngadto sa uban apan anaa usab ang kabubut-on nga mohatag, anaa ang panagbangi sulod sa imong kaugalingon: mohatag ba ko o dili? Mamahimong sa daghang hinungdan. Tingali tungod kay limitado lamang ang unsay anaa ka: kwarta, panahon, butang ug uban pa. Siguro anaa usab ang pag-alaganin og pagduhaduha. Basi kung tagaan nako ni siya – manganad noon ni ug dili na maningkamot o dili kaha magpunay na lang magbalik-balik ug magsalig. O dili kaha tungod kay dili lang gyod ka ganahan – mamahimong sa pamaagi sa iyang pagduol ug pagpaabot sa iyang tuyo. Kay usahay naa man sab pipila nga nangayo ra pero ang tono “modemand” dala pakonsensiya, nga obligasyon gyod nimong mohatag. Naa poy uban moingon nga dili sila ganahan mohatag tungod nawong pa lang dili na kasaligan. Dili pod ta tuod kahukom kay tingali nagakahitabo kini sugo sab sa sistema sa kawad-on.

Apan sa laing bahin, gawas sa hisgutanang konsensya, buot sab ka mohatag tungod kay nalooy ka. Usahay makapangutana ka, “kung ako kaha sa iyang bahin ug kung ing-ana sab tingali ang akong kahimtang, tingali’g sobra pa niana ang akong buhatong daw “pagpakauwaw” ug kalisod. Naa sab ang higayon nga moingon ka, “sige lang, Ginoo nay bahala nimo. Tininuod man kanang imong hangyo o dili, ug tungod kay wala man ko kaila nimo ug nasayod gyod sa imong kahimtang, hala mohatag gyapon ko. Ikaw bitaw manubag niana sa Ginoo.” Dili ba usahay mohatag sab ta, dili tungod kay nakonsensya ta, o nalooy ta, o tungod kay “Ginoo na lay mag-igo nimo,” mohatag ta tungod kay gisamukan ta. Hasol ug alingugngog sa atong paminaw. Ilabi na kung sa tan-aw nato morag naa ra man sab sobra atong kwarta, hatag aron walay daghang estorya. Usahay masinati sab na nako ilabi na kung makaatubang kog driver sa traysikel nga “demanding” panahon nga uwan. Sa kahadlok nga basig mataligsikan kay basi unya’g masakit noon, moingon ka na lang dayon ug “sige, 100” aron matapos ang estorya. Dili god nindot pero usahay mogawas ang tawhanong kinaiya nga kon dili man mapul-anon, kapuyan kay ang tumoy sa estorya mao ra man gihapon.

Sa akong tan-aw mamahimong ing-ani sab ang gibati sa mga tinun-an ni Hesus. Buot nilang papahawaon ang babaye nga taga-Canaan, nga nagpunay ug tawag kang Hesus, nagpakitabang nga tabangan ang iyang anak nga giyawaan ug nag-antus pag-ayo. “Papahawaa na siya, samok kaayo.” “Tagai na lang god na aron mopalayo, alingugngog ug makahasol sa atong lihok.” Kung atong lantawon, mamahimong sa daghang rason ilabi na kay daghan bayang mga balaod nga kinahanglang tumanon ug tradisyon nga pagasundon niadtong ila pang panahon, balido ug “daw makatarunganon” ang ilang reaksyon.

Pero una pa. Makapahibulong baya ang tubag ni Hesus. Human makasulti ang babaye sa iyang tuyo, matud pa ni San Mateo nga ebanghelista, “Apan wala motubag si Hesus.” Hilom ra si Hesus. Nakapahinumdom sab ni nako sa usa ka estorya nga mabasahan sab sa Biblia, niadtong babayeng nasapwang nanapaw. Sa dihang gipangutana si Hesus nga makatarunganon bang batuon ang babaye, hilom ra sab ang tubag ni Hesus, una pa siya mingsuwat sa yuta.

Kahilom ni Hesus. Sa kahilom dunay “espasyo,” “lugar,” “haw-ang” apan dili ingog “wala” apan puno. Kahilom nga nagatugot nga moalingawngaw ang tingog, nga motuhop ug makalugdang dili aron sa tumong o katuyuang motumaw dayon ang kahulugan, pero pagtugot, sige lang, aron manamnaman, mabati, masinati ang maalingogngog nga pagkahagbong, pagkabundak, dili sa mga letra kondili sa mga pulong dala ang hagawhaw ug pagtuaw.

Kahilom dili susama sa kahilom sa kalibutan nga dili makatugot sa unsa mang haw-ang kay kinahanglan gayod nga pirming pun-an, maanindot ug dalaygon ang dinasok ug bus-ok, alingogngog ang kahilom, mas makadani ang banha kay timaan nga kanunayng alisto ug buhi, bahalag daw magbaguod sa karga total mas maayo ng maandamon kay sa ikaw ang kontrolon.

Usahay sa atong kinabuhi, talagsaon na lang gayod ang may kapasidad mamati ug tinuoray nga mokuyog sa gibati nga walay handom nga akuon ug angkunon bisan ang higayon. Kay usahay imbes ikaw ang maminaw, ikaw na lang noon ang nagpunay’g yawyaw. Dili ba may pagkasusama sab ang kasinatian sa mga tinun-an? “Kinahanglan gyod tang focus, otherwise dili makatapos.”

Unya mabasa sa ebanghelyo nga, “mitubag si Hesus, ‘Gipadala ako ngadto lamang sa nawalang mga karnero sa nasod sa Israel’.”

Matud pa sa pipila ka mga namalandong niini, nganong kini man ang tubag ni Hesus kana tungod kay dili siya makatugot nga malinga siya kay aduna siya’y tibuok nasud nga luwasonon ug aduna siya’y espesyal nga obligasyon nga iya unang pangalagaran ang mga Hudiyo ug dili ingon nga wala siya’y pagpakabana sa uban nga mao ang mga dili Hudiyo. Dugang pa, kinahanglan daw nga atong hinumduman nga si San Mateo nga ebanghelista samtang nagsuwat niini nga estorya, ang anaa sa iyang hunahuna mao ang mga Hudiyong magbabasa ug klaro’g tataw ang iyang pag-ila sa “primacy” sa Israel.

Apan mas katingad-an ang gibuhat pa gayod sa babaye. “…miduol ang babaye ug miluhod sa atubangan ni Hesus. “Sir, tabangi intawon ako!” miingon siya. Lihok sa pagpursige, sa paglahutay bahala’g unsay ikasulti sa uban. Ang mahinungdanon mao nga matubag ang akong tuyo dili para sa akong kaugalingon kon dili para sa uban, Niining bahina, alang sa iyang anak nga babaye nga giyawaan ug nag-antus pag-ayo. Nga mamahimo sa panglantaw sa uban walay igong katungod ug dili angayng paminawon nga hangyo tungod kay naggikan sa usa ka babaye ug alang gyapon sa anak nga babaye. Ug sa akong tan-aw uban niining hangyo ug lihok sa pagduol ug pagluhod mao ang nagapaluyong pagtoo – pagtoo nga dili nakabase sa unsa mang nakahan-ay ug nakalatid nga mga pormula, kondili pagtoong andam molukso bisag dili sigurado kung ang kahagbungan mga bato o duna bay mga kamot nga mosapanay niini. Pagtoo nga dili dinesenyo sa usa ka inilang institusyon o sinemento sa naandang tradisyon. Pagtoo nga usahay mamahimong resulta sa tawhanon ra kaayo ug dili puro nga handom nga sa lantaw ug atubangan sa nagkupot sa gahum ug lenggwahe niadtong may katungod nga mosabot ug mohubad sa balaod, niadtong mga tigpasiugda ug tigpangama sa mga rito ug sakripisyo, hilaw ra kayo, dili haom, dili sibo ug makapasipala ra kaayo.

Ug si Hesus mitubag, “Dili maayo nga kuhaon ang kalan-on sa mga anak ug ipakaon sa mga iro.” Ang babaye mitubag, “Tinuod kana, sir, apan bisan gani ang mga iro makakaon man sa mga mumho nga mahulog gikan sa lamesa sa agalon.”

Daghan matud pa ang dili makatoo nga mogawas kini nga mga pulong sa baba ni Hesus. Gani dunay pipila nga nag-ingon nga gibutang ra kini sa baba ni Hesus ug gipagawas nga si Hesus na noon ang namulong niini. Aduna uban usab nga buot “i-soften” kini kay daw makaiskandalo ra kaayo. Hunahunaa ra god maggikan kang Hesus nga tawgon ning babaye nga nanginahanglan ug “iro’ siya. Daw pagkainsensitibo baya ni Hesus niining bahina. Busa ang uban nga namalandong nagkanayon nga ang pulong “iro” nga gigamit ni Hesus nagaponting niadtong inalimahan nga mga iro (Greek: kunariois, English: household pets) ug dili niadtong askal ug naglatagaw nga mga iro (Greek: kuon, English: stray dogs). Ang mga inalimahang iro namahimo na mang kabahin sa pamilya ug tuod walay lingkuranan alang nila diha sa talad kan-anan pero nag-enjoy man sab sila nianang hagwa-hagwa nga dili ginabuhat ngadto sa mga dili inalimahang mananap. Ug gani man tungod niining kasuod tali sa inalimahang iro ug mga miyembro sa pamilya, bisan ang paglabay ug mumho ngadto kanila dili mahimong ikahikaw sa mga kabahin sa pamilya. Ang uban nga namalandong nagkanayon nga importante sab nga lantawon kanang panghitabo asa nagdungan ug kaon ang mga miyembro sa pamilya ilabi na ang mga bata ug ang mga gikawilihang binuhi ug inalimahang iro. Nga samtang gihungitan o naghungit ang mga bata, anaa sab ang paghatag ug paghagbong ug mga mumho ilalom sa lamesa aron kan-on sa mga inalimahang iro nga anaa ilalom sa lamesa nga usahay nagabag-id bag-id sa lawas ngadto sa mga tiil sa mga nanagkaon.

Sa katapusan, si Hesus mitubag kaniya, “Inday, pagkadako sa imong pagsalig! Matuman ang imong gihangyo.” Ug niadto dayong gutloa naayo ang iyang anak.

Nagdala kini sa pagpamalandong sa matang sa pagtoo-pagtoong makaparesulta ug milagro. Dili nga adunay milagro una aron motoo kondili usa ka pagtoo nga mopaepekto, moparesulta ug milagro. Pagtoo nga dili lang makaayo si Hesus kondili moayo gayod siya. Pagtoo sa gamhanang pulong ni Hesus. Nga pinaagi sa iyang pulong, “Matuman ang imong gihangyo” naayo ang anak niadtong babae nga taga-Canaan. Ug dili ba kining pag-ayo usa man ka matingalang buhat? Dili ba kini nagapahinumdom kanato sa gamhanang buhat sa Dios ilabi na diha sa mabasahan nato sa librong Genesis nga sa sinugdanan gibuhat sa Dios ang tanan pinaagi sa pulong. “Let there be light. And there was light.”

Ug katingalahan sa tanang katingalahan nga ang Dios nga mao ang Pulong nga gibuhat ang tanan pinaagi sa pulong namahimong tawo ug nakig-uban kanato, gigakos ang tanan luwas sa sala ug bisan siya nakasinati nianang pagbungat “Dios ko, Dios ko, nganong gibiyaan mo ako” ug nagpabiling matinumanong Anak sa Amahan hangtud sa kamatayon.

Nindot sab pamalandungon nga kagahapon (Agosto 15, 2020) atong gisaulog ang kapistahan sa pagsaka sa langit sa Mahal nga Birhen Maria. Usa ka babaye nga ginaila ni Santo Papa Francisco nga “Gate of Heaven” ug ang pagsaka niya mao ang tinubdan ug larawan sa pagadangatan nga mao ang langit sa nagapanawng malaumon nga Simbahan. Nga ang kaluwasan dili lang kaluwasan sa kalag kondili sa tibuok nga pagkatao apil ang lawas ug kaluwasan sa tibuok katawhan.

Sa atong ebanghelyo dili ba ginapadayag usab nga ang kaluwasan nga gasa sa Dios dili lamang alang sa mga Hudiyo kondili alang usab sa mga Hentil, sa mga dili Hudiyo. Dili lamang kini gitanyag ngadto sa mga maayo, kondili alang usab kanatong mga makasasala nga kanunay ginapangga sa Ginoo, ang atong Maayong Magbalantay. Ang tanan - dili lamang ang mga tawo kondili apil na sab ang mananap, kinaiyahan adunay luna sa iyang gingharian. Dios nga sa kanunay nagaawhag kanato sa paglahutay, sa pag-angkla sa atong kinabuhi ngadto kaniya nga sa akong panglantaw kanunay nagahunghong kanato, “ang imong kasal-anan dili igong hinungdan aron ako mohunong sa pagmahal.” Dios nga mahigugmaon nga matud pa sa usa ka namalandong, “When Jesus sees us, what He sees first is not our sin but our suffering.”

Source: lectionary.org